อัญชัน อัญชันดอกซ้อน

ชื่อวิทยาศาสตร์ :   Clitoria ternatea L.

ชื่อสามัญ :   Blue Pea, Butterfly Pea

วงศ์ :   LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE

ชื่ออื่น :  แดงชัน (เชียงใหม่); อัญชัน (ภาคกลาง); เอื้องชัน (ภาคเหนือ)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ไม้ล้มลุกเลื้อยพัน ยาว 1-5 เมตร ใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ ใบย่อย 3-9 ใบ รูปรีแกมขอบขนานหรือรูปรีแกมไข่กลับ กว้าง 1-3 ซม. ยาว 2-5 ซม. ดอกเดี่ยว ออกที่ซอกใบ กลีบดอกรูปดอกถั่ว สีน้ำเงิน ม่วงหรือขาว ตรงกลางกลีบสีเหลืองหม่นขอบสีขาว ผลเป็นฝัก รูปดาบ โค้งเล็กน้อย ปลายเป็นจะงอย แตกเป็น 2 ฝา เมล็ดรูปไต จำนวน 6-10 เมล็ด
ส่วนที่ใช้ :

• กลีบดอกสดสีน้ำเงิน จากต้นอัญชันดอกสีน้ำเงิน

• รากของต้นอัญชันดอกขาว

สรรพคุณและวิธีใช้ :

• ดอกสีน้ำเงิน ใช้เป็นสีแต่งอาหาร ขนม
  ใช้กลีบดอกสด ตำเติมน้ำเล็กน้อย กรองด้วยผ้าขาวบาง คั้นเอาน้ำออก จะได้น้ำสีน้ำเงิน (Anthocyanin) ใช้เป็น indicator แทน lithmus
  ถ้าเติมน้ำมะนาวลงไปเล็กน้อย จะกลายเป็นสีม่วง ใช้แต่งสีอาหารตามต้องการ มักนิยมใช้แต่งสีน้ำเงินของขนมเรไร ขนมน้ำดอกไม้ ขนมขี้หนู

• รากต้นอัญชันดอกสีขาว
  ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ ยาระบาย

สารเคมี :  anthocyanin